Слайд 1Тақырыбы: “ Экономикалық тепе-теңдік және экономикалық өсу”
Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті
СӨЖ
Орындаған:
Иванюк Р.П.
201 фарм Тексерген: Бегимбетова Р. К.
Қарағанды 2010ж
Слайд 2Жоспар:
I.Кіріспе
Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық даму стартегиясы
II. Негізгі бөлім
Экономикалық өсу туралы
жалпы түсінік
Экономикалық тепе-теңдік
Қазақстан 2030 даму бағдарламасы
III.Қорытынды
Құрылымдық қайта құру, инвестициялар, басқару-
жаңа индустриалды мемлекет құрудың бастапқы әлеуеті.
Слайд 3Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық даму стартегиясы
Қазақстан 2030 даму бағдарламасы ның
басты стратегиялық мақсаты – Қазақстан Республикасының жоғары индустриальді дамуға қол
жеткізуді және дамушы елдер қатарынан, қазіргі Азиялық тигрлер деп аталатын Оңтүстік Корея, Малайзия, Бруней, Сингапур, Тайвань сияқты Азияның гүлденген елдер қатарына өтуді жүзеге асыру.
Слайд 4Экономикалық өсу
Экономикалық өсу көбінесе тұтынудың жаңа түрлерні қанағаттандыру қабілеті болып
табылады.
Экономикалық өсу ұлғаймалы ұдайы өндірістің болуымен түсіндіріледі: бұл жыл сайынғы,
қоғамдық өнімнің сандық әрі сапалық артуы және олар екі топтан: өндіріс құралдары мен тұтыну құралдарынан тұрады.
Ұлғаймалы ұдайы өндірістің қайнар көзі қосымша құн болып табылады, осы мақсатқа ол күрделі қаржы ретінде жұмсалады.
Слайд 6Өсудің экономикалық механизмінің негізгі эліменттері
Слайд 7Экономикалық өсуді өлшеу әдітері
Слайд 9Экономикалық өсудің моделдері
Слайд 10Экономикалық өсудің көрсеткіштік өлшемдері ЖҰӨ және ЖІӨ болып табылады. Халықаралық
деңгейде салыстыру үшін ЖҰӨ және ЖІӨ-нің халықтың жан басына басына
шаққандағы көрсеткіші пайдаланылады. ЖҰӨ-нің бірдей көлемінде оның халықтың жан басына шаққандағы шамасы тұрғындардың санына тәуелді болады
Слайд 11Қазақстанда ЖҰӨ халықтың жан басына шаққанда:
1997ж- 1445,9;
1998ж- 1468,8;
1999ж- 112,4;
2000ж- 1230,2
АҚШ долларын құрады
Слайд 12Нарықтық экономикаға тұрақсыздық, өрлеу және құлдырау қасиеттері тән, ол экономикалық
кезеңді қалыптастырады және экономиканың кезеңділігін анықтайды.
Слайд 13Экономикадағы кезеңділіктің негізгі себептерінің бірі ретінде көптеген экономистер тұтыну мен
инвестициялардың өзара қатынастарының ауытқуын айтады
Слайд 14Экономикалық өсудің кезеңділік ауытқуын Кейнсиан мектебі акселерат принципімен және мультипликационды
–акселерациондық екі механизмнің әрекетімен түсіндіреді.
Слайд 16Мультипликатор (көбейту, көбейткіш)
Мультипликатор- инвестициялардың өзгеруі мен ұлттық табыстың өзгеруінің өзара
байланысуын көрсететін көэффициент: К=∆Y/∆I; мұндағы ∆Y-ұлттық табыстың өнімі, ∆I-инвестициялар өсімі,
К- инвестициялар өсімінің табыстың өсіміне әсері.
Слайд 17Акселератор (жеделдету)
Акселератор – бұл осы жылғы инвестициялар өсімінің өткен
жылдың ұлттық табыстарының өсіміне сандық қатынасын көрсететін коэффициент: V=∆I/(Yt-Yt-1); мұндағы
V –акселерационды коэффициент, ∆I- осы жылғы инвестиция өнімі, Yt-Yt-1-өткен жылғы ұлттық табыс өнімі, V –табыс өнімінің инвестиция өніміне әсері.
Слайд 18Акселератор мне мультипликатордың өзара әрекетінің моделі (ХИКС формуласы)
Yn= (I-S) Yn-1
+ V(Yn-1 - Yn-2)+A; мұндағы Y-ұлттық табыс, (I-S)-ұлттық табыстағы тұтыну
үлесі, S –ұлттық табыстағы жинақ ақша үлесі,
V-акселерация коэффициенті, A-дербес инвестициялар.
Слайд 19Қазақстан 2030 стратегиясында көрсетілгендей Республикамыздың гүлденуін қамтамасыз етуде ұзақ мерзімдегі
басымдықтардың арасында “жоғары деңгейдегі шетел инвестициялары ішкі жиналған ақшасы бар
ашық экономикаға негізделген экономикалық өсу” ерекше маңызды болып саналады.
Слайд 20Қазақстанда экономикалық өсу келесі міндеттерді жүзеге асырумен тығыз байланысты:
Мемлекеттің белсенді
ролі жағдайында экономикаға араласуын шектеуі;
Қатал қазыналық және монетарлық шектеулерді жүргізу;
Шетел
қаржылық инвестициялар стратегиясын жасау;
Жеке меншікті нығайту және заңды қорғау;
Аграрлық сектормен әлеуметтік саладағы жекешелендіруді аяқтау;
Энергетикалық және басқа табиғи ресурстарды әзірлеу;
Либерал инвестициялық саясатты дайындау;
Еңбекті көп қажетсінетін өндірістерден капиталды, технологияны, ғылымды қажетсінетін өндірістерге көшу, яғни индустриалды технологиялық стратенияны дайындау;
Өндірісті әртараптандыру;
Болашағы мол (бәсекеге жарамды) салаларды дамыту.
Слайд 21XXI ғасырдың қарсаңындағы Қазақстан Республикасының әлеуметтік экономикалық саясаты
Болашақтағы Қазақстан Республикасы
экономикасының негізгі экономикалық мақсаттару мына бағдарлама құжатта анықталды: “Қазақстан егеменді
ел ретінде қалыптасуы және дамуы стратегиясы” бағдарламасында (1992ж) Назарбаев Н.Ә. экономика саласындағы, яғни қоғамдық өмірдің шешуші саласындағы стратегиясы 3 кезең ішінде рыноктық жүйеге өтудің жалғастыру болатынын атап көрсетті:
Слайд 22I кезең 1992-1995 жылдарды макроэкономикалық тұрақтандырудың екі негізгі процестерін қамтиды:
меншіктің едәуір бөлігін жекешелендіру және тұтыну рыногын тауарлармен толтыру;
II кезең
1996-2005 жылдар- экономиканың шикізат базасын өзгертуге қадам басу үшін, телекомуникация мен транспорт жүйелерін жеделдете дамыту үшін, сонымен бірге дамыған тауар және валюта рыноктарын, капитал, жұмыс күші, бағалы қағаздар мен интеллектуальді меншік рыноктарын қалыптастыру үшін қажет;
III кезең 2006-2012 жылдар- экономиканың ашық типін жедел қарқынмен дамытумен, осының негізінде өтпелі кезеңде стратегиялық мақсаттарға жетумен, Қазақстанның әлемнің индустриялды елдер қатарына кіру мен әлемдік саудада позициясының нығайюымен сипатталады.
Слайд 23XX ғасырдың қарсаңында Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық саясатының 5 басты бағыттары
айтылды:
Әлеуметтік ахуалды жақсарту және кәсіпкерлік қызметті одан әрі дамыту;
Басқарудың тиімділігін
арттыру;
өндіріс секторына несие беру;
Экономикалық шикізат бағдарын өзгерту;
Аймақтық диспропорцияларды жою.
Слайд 24Макроэкономикалық тепе-теңдік теориялары
Экономикалық өсудің тұрақты динамикасы оның өсу қарқынының төмендеуіне
байланысты теңселуі мүмкін, оны тудыратын себептер:
Слайд 25Экономикалық тепе-теңдік динамикасының моделі бірін-бірі жоққа шығаратын екі тепдецияны қосады:
экономикалық тепе-теңдік және экономикалық динамика.
Слайд 26Классикалық модель
Классикалық тепе-теңдік динамикасының моделінің өкілі француз экономисті Жан Батист
Сэй (1772-1823 жж). Оның айтуынша “барлық қоғам тек өндірушіден тұрады,
сөйтіп өзі өндірмеген басқа тауарларды сатып алу үшін өзінің тауарын сатады, демек, табыс шығынға тең, сондықтан сұраным мөлшері ылғи ұсынымға тең”.
Слайд 27Кейнстік модель
Кейнстік тепе-теңдік моделі табыс қозғалысының басқаша құрылымын қарастырады: “табыстар
сұраным”, бірақ “табыстаржинақтау” емес. Жинақтау инвестицияның негізін құрайтынын және жинақтау
мен инвестиция ылғида бір-бірімен тең екендігін Дж.Кейнс дәлелдеген. Себебі фактілік жинақтау мен инвестициялар табыс пен тұтыныс арасындағы айырмашылыққа тең.
Слайд 28Құрылымдық қайта құру, инвестициялар, басқару- жаңа индустриалды мемлекет құрудың бастапқы
әлеуеті.
Құрылымдық қайта құру Қазақстан Республикасының экономикалық саясатының келешектегі ең маңызды
басымдылықтарының бірі болып табылады. Саясаттың бұл түрін жүзеге асыруда маңызды орынды мемлекеттің кәсіпкерлік бастамасы алады, бұл айтарлықтай нәтижелер әкелді.
Слайд 29Қолданылған әдебиеттер:
«Экономикалық теория» В.Крымова;
«Экономика негіздері» Ә.Ж.Сапарбаев, А.Т.Мақұлова;
«Экономикалық теория» Я.Ә.Әубәкіров, Б.Б.Байжұмаев;
«Қазақстан
2030» Н.Ә.Назарбаев.
Слайд 30НАЗАР АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!