Кальций ж?не оны? ?осылыстары

металдарының жалпы сипаттамасы
№6 есеп (164 бет)
Үй тапсырмасын қорытындылау
Жаңа сабақты түсіндіру
§

6.6. Магний және кальций
§ 6.7. Кальций және магний қосылыстары. Олардың табиғаттағы және техникадағы рөлі
Жаңа сабақты бекіту
Үйге тапсырма беру
Оқушылардың білімін бағалау

II негізгі топша элементтері қасиеттерінің өзгерісінде қандай заңдылықтар байқалады?
3.

Не себепті Mg ауада, ал СЖМ керосин астында сақталады?
4. II топтың негізгі топша элементтерінің оксидтері мен гидроксидтерінің қандай қасиеттері бар? Айырмашылығы неде?
5. СМ мен СЖМ химиялық белсенділігін салыстыр

Ой -қозғау

магний қосылыстары. Олардың табиғаттағы және техникадағы рөлі

жүйедегі орны мен физикалық – химиялық қасиеттерін
табиғаттағы маңызды қосылыстарын

таныстыру

– 1,55г/см3. Едәуір қатты металл. Балқу температурасы – 8400С
Магний- ақ

түсті металл, кальцийден аздап қатты. Тығыздығы – 1,74г/см3. Балқу температурасы - 6510С. Mg пластикалығы басым, жеңіл созылады және иіледі.

Магнийдің қасиеттерін электрондық оқулық арқылы тыңдайық

сақталады
Тбалқу=8400С
Қатты, пластикалы металл

р=1,55г/см3

металл, кальцийден аздап қатты

мөлшерде қолдану
3.Қышқылдармен жұмыс жасағанда сақ болу,газ күйіндегі заттардың иісін алыстан

желпу арқылы сезу
4.Реактиві бар ыдыстың ауызына үңілмей,жанынан қарау
5.Қышқылдармен жұмыс жасағанда денеге немесе киімге тигенде дереу сумен жуу

(немесе металлотермиялық жолмен алынуы мүмкін) алады:
MgO+C(кокс)=Mg+CO

CaCl2 электр ток

Са2+ + 2Cl-↑
балқыма
катодта: Ca2+ +2e – = Ca0 (тотықсыздану)
Анодта: Сl—1e- = Cl0 (тотығу)
2Cl – 2e- = Cl2

CaCl2 электр ток Са 0+ Cl20↑

Алынуы

үшін
Подшипник өндірісінде

Маңызды қосылыстары:

деп аталады. Жоғары температурада (шамамен 10000С-та) әктасты қыздырып алады.
СаСО3=СаО+СО2↑
Са(ОН)2 –

суда аз ериді, оның қаныққан ерітіндісі лабораторияда әк суы деген атпен кеңінен қолданылады.
СаО+Н2О=Са(ОН)2
Сілтілік ерітінді фенолфталеиннің таңқурай түсімен анықталады. Кальций гидроксиді қышқылдармен және қышқылдық оксидтермен бейтараптанады. Лабораторияда көмірқышқыл газын анықтау үшін қолданылады.
Са(ОН)2+СО2=СаСО3↓+Н2О
Газды одан әрі жібергенде лайлану тоқтайды, өйткені ерімейтін қалыпты тұз суда еритін қышқыл тұзға ауысады:
СаСО3↓+Н2О+СО2=Са(НСО3)2
Судағы Са(ОН)2 техникада әк сүті деп аталады.
Са(ОН)2 – әк сүті, сөндірілген әк, әк суы деп аталады.
Табиғи гипс – СаSO4*2H2O құрылыста, медицинада қолданылады.
үшін жанбайтын маталар алу үшін қолданылады.

ол CaSO4*2H2O түзілгендіктен қатады. Гиистің бұл қасиеттері құрылыста ғана емес,

сонымен қатар жапсырма әшекейлер, статуэтка жасауда және медицинада қолданылады. MgO(магнезия) – жеңіл, ақ түсті, борпылдақ ұнтақ, суды оңай сіңіреді. Спорттық гимнастикада қолданылады. Спортшының алақанына жағылған ұнтақ оны гимнастикалық снарядтан ұшып кетуден сақтайды. Табиғи магний карбонаттары – магнезит MgCO3 және доломит MgCO3*CaCO3 отқа төзімді және құрылыс материалдарын дайындау үшін қолданылады. Магний сульфаты (ащы немесе ағылшын тұзы) MgSO4*7H2O медицианада, қағаз өндірісінде және жанбайтын материалдар алу үшін пайдаланылады. Табиғи магний силикаты – асбест 3MgO*2H2O*2SiO2 – бұл табиғи талшықты минералды заттың сирек мысалы. Жанбайтын материалдар алу үшін қолданылады.

МАГНИЙ,
КРЕМНИЙ және
ОТТЕК
қосылыс

түрінде

Олардың айырмашылықтары неде? 2. Осы металдардың оксидтері сумен қалай әрекеттеседі? 3. Магнезия

қандай формуланы құрайды? 4. Әк суы, әк сүті дегеніміз не? Бұлардың арасында қандай ұқсастық және айырмашылық бар? 5. Ca мен Mg қандай қосылыстарын білеміз.

артық мөлшерімен әсер еткен 5,6 л (қ.ж.) газ бөлінген. Қандай

металл реакцияға қатысқан?

Бер: шешуі:



т\к:

магний қосылыстары. Олардың табиғаттағы және техникадағы рөлі






4,6 жаттығу
7,9

жаттығу