" Абайдың "он жетінші" қара сөзі" тақырыбындағы ашық тәрбие сағаты

орта мектебінің қазақ тілі
мен әдебиеті пәні мұғалімі Усмантаева Муқаддастың

8- «Д»сыныбында қазақ әдебиетінен өткен
ашық сабағы.

ақынымыз Абай Құнанбайұлы шығармашылығы туралы тереңірек ұғынуға жол сілтеу. Абайдың

қарасөздерін оқыту арқылы оқушыларға ақыл, қайрат , жүрек , ғылымның адам өмірінде алатын орнын түсінуге , өз бойларында осы асыл қасиеттер болу үшін күресе білуге , ақынның қарасөздерінің мәнін , ғылыми философиялық ойды түсінулерін анықтау. Абай сөзімен айтқанда болашақ «кемел адам» бейнесін , моделінің жобасын жасау
Дамытушылық: 2. Мәтіннің танымдық сипатын , құрылымдық бөліктерін өздері байқай алатын , түсіне алатын нәтижеге жеткізу. Көркем мәтінмен жұмыс істей білу дағдысын жетілдіру , оқып- түйгендері жайлы ой қорытындысын айтқызып жаттықтыру, бір – біріне түсіндіру арқылы ұжымдық шығармашылық жұмыс жүргізе білуге жетелеу.
Тәрбиелік: 3. Ұлы ақынның еңбектерін оқи отырып , елін сүюге , адамгершілік , адалдық , ізгілікке , ғылым- білімді меңгерген көкірегі ояу азамат болуға баулу.

арқылы мейірім , әділет , шапағат , ар- ұят ұялаған

жылы жүректі жан және бұл адам жылы жүректің жетекшісі болған нұрлы ақыл мен ыстық қайраттың иесі «толық адам» бейнесін жасау.
2.Оқушылардың топтағы жұмыстарын жүйелі жүргізіп жобалауға , жоспарлауға , бағыттауға , ой қоытуға пікір айтуға , дүние танымдық көзқарасын арттыру.

туралы қарасөзбен жазылған еңбек . Абай Құнанбаевтың 1890-1898 жылдар арасында

жазылған 45 қарасөзі бар . «Ғақлия» деген өсиеттері .
Қарасөз – арабтың «ғақлия» деген сөзімен мәндес. Ғақлия – көркем сөз , дана сөз , асыл сөз деген мағынаны береді . Абайдың қарасөздері адамзат баласына ортақ сөз . Кейіпкері адам , толық адам ( кемел адам) . Қарасөздері алғаш рет Семей қаласында 1948 жылы «Абай» журналында жарық көрді . Орыс , қытай , француз т.б. көптеген әлем тілдеріне аударылды. Абай қарасөзін 45 жасында жазған .

бен қара сияны ермек қылайын , кімде – кім ішінен

керекті сөз тапса , жазып алсын , я оқысын , керегі жоқ десе , өз сөзім өзімдікі дедім де , ақыры осыған байладым , енді мұнан басқа ешбір жұмысым жоқ .» (1-қарасөзінен үзінді)

Абай қарасөзін не үшін жазды?

.

Ғақлия – көркем сөз , дана сөз , асыл сөз

.

Нәфсі – құмар

Ахирет – бақиға аттанар кездегі пенде киетін киім

«Ақыл , қайрат , жүректі бірдей ұста ,
Сонда толық боласың елден ерек»

, мінез деген нәрселермен озбақ . Одан басқа нәрселерден оздым

ғой демектің бәрі де ақымақтық»

« Нұрлы ақыл , ыстық қайрат және оларға әмірі жүретін жылы жүрек бір кісіден табылса , онда ол «қасиетті адам» болмақ .»

– айтыс , талас түрінде ;
мақсаты – өсиет ,

ғибрат қалдыру .

әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуы тиіс»

Н. Назарбаев

туралы не айтады екен іздеу , зерттеу . Ауыл ақсақалдары

мен әжелеріміздің артынан қалдырған ғибрат сөздерін жинақтау .