Презентация к уроку чувашского языка по теме "Хупă сасăсене çырура палăртасси"

Семенова Людмила Алексеевна

Шăмăршă районĕ
Шăмăршăри пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан вăтам шкул

палăртасси (Способы обозначения мягкости согласных на письме) Урок эпиграфĕ: Хăйне кура кашни халăх чĕлхи пуян та илемлĕ Н.Чернышевский

Урок тĕллевĕсем:
Хупǎ сасǎсем çемçелĕхне çырура тĕрĕс палǎртма вĕрентесси.
Сасǎсем килĕшĕвĕпе çыхǎннǎ орфографи правилисемпе ǎнланса усǎ курма хǎнǎхтарасси.
Пĕр-пĕр ыйтупа шухǎшлама, тишкерме хǎнǎхтарасси.
Халǎхсем хушшинчи туслǎха аталанма пулǎшасси.

Э(е),ĕ,и,ÿ




хĕвел лаша
илем хурав
пĕлĕт куян
кĕрен тăмана

портфель
çĕнел

шинель
çил учитель
килтен сирень

каять

кĕрет тухать
чирлет сывалать

петь играть
видеть гулять

илер!

ярко жёлтый
Средь травы цветёт в степи.
А в Сильби растёт девица

С редким именем Нарспи.
К.В.Иванов

Е,ё, ю, и, я


атя индюк
выля бил
Ванюк мел
Лява вёз
Катя

пек макăрать.

Буря мглою небо кроет
Вихри снежные крутя.
То

как зверь она завоет,
То заплачет как дитя.
А.С. Пушкин.

курать, суят, киль, тетрадь, кивел, председател.

халь (сейчас)
çунат (крыло) çунать (горит)
хурат

(испачкай) хурать (кладёт)

хытǎ илтĕнеççĕ: пар, пыр.
Çемçе уçǎ сасǎпа юнашар (умĕнче те, хыçĕнче

те) тǎракан хупǎ сасǎсем пурте çемçен илтĕнеççĕ. Çавǎнпа та çав сас паллисем хыççǎн Ь палли лартмаççĕ: пил, кил
Вырǎс чĕлхинче çемçе уçǎ сасǎ умĕнче тǎракан хупǎ сасса çеç çемçетет: пример, шинель
Хытǎ сǎмахсенче хупǎ сасǎ çемçе пулсан ун хыççǎн Ь палли лартатпǎр: мǎкǎнь, куççуль
Хытǎ сыпǎк пуçламǎшĕнче [л ],[н], [т] хупǎсасǎсен çемçелĕхне вырǎс чĕлхинчи пекех ю, я сас паллисем палǎртаççĕ: Михаля, хуню
Ь палли çырнипе çырманни сǎмах пĕлтерĕшне улǎштарать: мǎкǎл – мǎкǎль

çапла сÿреççĕ.
-Çарана мĕнле çулаççĕ?
-Акǎ та çапла çулаççĕ .
-Тырра мĕнле выраççĕ?
-Акǎ

та çапла выраççĕ.
-Вǎйǎра мĕнле выляççĕ?
-Ушкǎнпа тǎрса выляççĕ.