Слайд 1Қарағанды мемлекеттік медицина университеті
Эпидемиология және комуналды гигиена кафедрасы
СӨЖ
Тақырыбы:Паразитарлық инвазия түрлеріне
жалпы сипаттама
Орындаған:Көлбай А.С
3-030 топ ЖМФ
Тексерген:Омарова
А.О
Қарағанды 2014
Слайд 2Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
Парзитарық инвазия
Қорытынды
Слайд 3Кіріспе
Тірі табиғатта паразиттер көп таралған.Паразиттер адам денсаулығы үшін,өсімдіктер мен жануарларға
қауіпті.Жалпы белгілі бір организм екінші бір организм иесінде тіршілік етіп
және сол иесін қорек етіп және мекен ететін ортасы ретінде пайдаланады.Паразитизм мәселелерімен биология,медицина,ветеринария,паразитология, вирусология және бактериология т.б ғылым салалары айналысуда.
Слайд 4 Паразитология(гр.para-жанында, sitos-қоректену logos-ілім,ғылым)-паразиттердің пайда болу жолдарын , паразит
пен иесінің өзара қарым- қатынасын , паразиттердің құрылысын, биологиясын,экологиясын,тіршілік
циклін, таралуын,сондай-ақ адамдардың,жануарлар мен өсімдіктердің паразиттті ауруларын,олардан арылу және паразиттік ауруларға қарсы күрес шараларын, сақтану жолдарын зерттейтін ғылым.
Слайд 5 Паразит дегеніміз-бір организмнің екінші организмге қоныстанып,сол организмді қорек
және тіршілік ортасы ретінде пайдаланатын организм. Жануарлар әлеміндегі паразиттер арқылы
адам , жануарлар мен өсімдіктер организмде пайда болған ауруларды паразитарлық немесе инвазиялық аурулары деп атайды.Аурулардың аталуы әрбір паразит түрдің туыс атауымен аталады және “ оз ” немесе “е” жалғаулары қосылады.Мысалы Ascaris lumbricoides-адам аскаридасынан болған ауру аскаридоз және т.б
Слайд 6Паразиттер
Факультативті
Облигатты
Слайд 7 Факультативті паразитизм өте сирек кездеседі. Мысалы жұмыр құрттардың
Aloinema туысына жататын құрттарды құрттың кейбір түрлері бір себеппен ішекке
түсіп ,онда өсіп , паразиттік тіршілікке көшеді,ал ішектен сыртқа түскен жағдайда олар топырақта еркін тіршілік ете алады. Сонымен бұл жағдайда паразитизм факультативті түрде болады.
Слайд 8 Облигатты немесе нағыз паразиттер табиғатта кең таралған,олардың тіршілігі
басқа организмге тікелей байланысты,тіршілік ету циклінде міндетті түрде иесінің денесіне
қоныстанып,оны қорек және тіршілік ортасы ретінде пайдаланады.
Слайд 9 Паразиттер иесінің организмінде қоныстануына байланысты 2 категорияға бөлінеді:
Эктопаразиттер-иесінің
терісінде,желбезектерінде, басқа жабындарында мекендейтін ,мысалы биттер, бүргелер,масалар,шіркейлер,кенклер,сүліктер т.б
Эндопаразиттер-иесінің клеткаларында,ұлпаларында,ішегінде,іщкі қуыстарында
тіршілік ететін паразиттер,мысалы безгек плазмодиясы,бауыр сорғышы,аскаридалар, эхинокок және т.б
Слайд 10 Көп жағдайда жұқпалы аурулардың қоздырғыштары бір организмнен екінші
организмге трансмиссивті жолмен жұғады.Трансмисивті ауруларды тасымалдаушылар:биттер-адамға бөртпе сүзек пен қайталама
сүзекті;бүргелер- оба инфекциясын; масалар- безгек ауруын;москиттер-тері және висцеральды лейшманиозын;иксода кенелері- кене энцефалитін,қырым қанды безгегін т.б жұқтырады. Табиғатта трансмивті аурулардың ошағы бар.Мысалы “ұйқы ауруы”Африкада кең тараған.Осы ауруды таратушы це-це шыбыны.
Слайд 11 Пайда болу себептеріне қарай адамдар мен жануарлардың ауруларын
инфекциялық және инвазилық болып бөлінеді:
Инфекциялық аурулар-әртүрлі микроағзалардың, бактериялар,спирохеталар,вирустар,саңырауқұлақ-тардың әсерінен пайда
болады.
Инвазиялық аурулар-түрліше патогендік қарапайымдылар,гельминттер,насекомдар әсерінен пайда болады.
Слайд 12 Паразиттер мен иесінің арасындағы ерекше байланыстарға қарай трансмиссивті
аурулар:
Зоонозды-тек жануарларға тән аурулар(құстар безгегі).
Антропонозды-тек адамдарға тән аурулар(амебиаз т.б)
Анторпозоонозды-адамдарда да,жануарларда
да кездесетін аурулар(тайга энцефалиті және т.б)
Слайд 13Паразитарлық инвазияның себептері
Жеке гигиенаның бұзылуы
Ішек құрттары жұмыртқасының қабығын бұзатын асқазан
сөлі секрециясының бұзылуы
Иммунитеттің әлсізденуі
Қалыпты ішек микробиоценозының бұзылуы
Дұрыс тамақтанбау
Ілеспелі таз жұқпасы
Ферменттер
белсенділігінің жоғалуы
Слайд 14Қорытынды
Адамның сырқаттануы жиі түрде созылмалы уланудың,соның ішінде паразитарлы
инфекцияның көрінісі болып табылады.Ауыр созылмалы аурулардың артында қандайда бір паразитарлы
инвазия бар екенін байқауымызға болады.
Слайд 15Пайдаланылған әдебиеттер
Паразитология кітабы,К.Ә.Дәуітбаева,Г.К.Сатыбалдиева, Ж.С.Омарова.
Медициналық паразитология,Дюсенбекова Б.Н
Google.com