ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН

05-17
Қабылдаған: Абдукаримова Ж.М
Ішкі аурулар пропедевтика кафедрасы
Тақырыбы: Сарғаю синдромы .

(бауыр астылық) сарғаю.
3 Гемолитикалық (бауыр үстілік) сарғаю
4 Балалардағы ерекшелігі
Қорытынды бөлім

Тері сарғаюымен бірге зәр түсі өзгеруі ықтимал. Зәрдің түсі қоңыр-сары

немесе қоңыр (сыра түсті) болады, ал нәжістің түсі ақшыл, кейде тіпті түссіз болуы мүмкін.

қалыпты жағдайда каротині көп тағамдарды қабылдағанда болатын сарғаю (сәбіз, мандарин,

апельсин).

Негізгі патологиялық сарғаюда науқастың біріншіден таңдайы, көзі, алақаны сарғаяды, содан кейін барып терісі, ал алиментарлық сарғаюында – тек терісі ғана сарғаяды.

көп түзілуінен (гемолиздік сарғаю, эритроциттердің көп мөлшерде бұзылып ыдырауынан);
Бауыр

клеткалары бос билирубинді ұстап және оның глюкурон қышқылымен байланысуы бұзылуынан (паренхиматозды сарғаю);
Билирубиннің өтпен бірге ішекке түсуі және байланысқан билирубиннің қайта қанға сіңуі бұзылуынан (механикалық сарғаю).

қызметі.

1,7-5,1 мкмоль/л;
бос (байланыспаған, тікелей емес) билирубин - 16,5 мкмоль/л.
Байланысқан

билирубин жалпы билирубиннің 25% құрауы керек.

қышқылымен байланыстырып, өтпен бірге шығара алмайды. Қан сарысуында бос және

байланысқан билирубин көбейеді. Зәрде билирубин және өт қышқылдары пайда болады. Нәжіспен бөлінетін стеркобилиноген азаяды.

толық бітелуінен дамиды. Себептері: сыртынан ісіктің басып тастауы (ұйқы безі

басының ісігі, Фатеров еміздігінің рагі), немесе ішінен таспен бітелуі. Соның салдарынан өт іркіліп, өт жолдарында қысым жоғарылайды. Нәтижесінде өт капиллярлары керіледі және бауыр клеткаларына өт сіңеді де, гепатоциттер некрозға ұшырап өледі, ал өт әрі қарай лимфа кеңістіктеріне және қанға сіңеді.

бәрі бірдей бауырда глюкурон қышқылымен байланысып үлгермеуінен дамиды. Бос билирубиннің

артық мөлшері қанда жиналып сарғаюды тудырады.

билирубин мөлшері біршама артады. Зәрде билирубин болмайды, бірақ түсі қанық

сары болады, өйткені уробилиноген мөлшері артады (5-10 есе) және де нәжісте стеркобилиноген артады, себебі гемолиздік сарғаю дамыған адамда жиі бауыр қызметі бұзылады. Нәжіс түсі де қанық қоңыр болады, стеркобилиногеннің көп бөлінуінен.

Нәжістің түсі ақшыл, бозғылт түстес болады. Ұстама және қалтырау болуы

мүмкін. Оң жақ қабырға астындағы ауырсыну. Дене массасының және тәбеттің төмендеуі

–жоқтығын
Дәрілік препараттарды өз бетінше қабылдауы
Ішімдікті қабылдауы
Дене массасының және тәбеттің

төмендеуі
Нәжістің және зәрдің түсі
Сарғаю синдромы бар адамдармен қарым-қатынасы
Қан құйылғандығы және инфекция қабылдауы
Мамандығы

- Пальмарлы эритема
-

Барабан тәрізді саусақтар
- Тырнақтың ақ түстес болуы
- Гинекомастия

Сарғаю синдромы бар науқасты тексеру:

қанның биохимиялық анализдері бауыр және басқа да органдардың жеткіліксіздігін анықтау

үшін тағайындалады..

әдістері көп мағлұмат береді. Ультрадыбыстық зерттеу әдістері бауырлық және бауырастылық

сарғаюды анықтауға мүмкіндік береді. Көп жағдайда бұл әдіс өт қабындағы тастарды және гепатомегалияны, диффузды және ошақты қабынуларды анықтауға көмектеседі.

синдромы кезінде негізгі медикаментозды ем бауыр зат алмасу процесін жақсартуға

бағытталады. Гепатопротекторлар тағайындалады.
эссенциале форте — 2 капсуладан күніне 3 рет,ампулада 5мл көктамырға
сирепар — ішке 25 мг-нан күніне 3 рет
силибор — 1—2 таблеткадан күніне 3 рет
лив-52 — ішке 90—180тамшыдан немесе 2—3 таблеткадан 3—4 рет
гепатофальк планта — ішке 1—2 капсуладан
силибинин —ішке 0,14 г 2—3 рет
тыквеол —ішке 1 шай қасықтан 3—4 рет
рибоксин — ішке 0,6—2,4 г
метионин — 0,5—1,5 г күніне 3—4 рет
гептрал — бұлшықетке және көктамырға
карсил 1—2 дражеден күніне 3 рет

қабықтар мен склераның сары түске боялуы бойынша анықталынады. сарғаюдың түрлерін

ажыратуды кесте бойынша талдауды жөн көрдік.

Б.Н. Айтбембет, 2010ж.
Б.С. Қалимұрзина. Алматы 2007ж.
www.google.kz.
Денсаулық журналы.
www.youtube.com.