Банк портфеліндегі бағалы қағаздар түрлері және есебінің ұйымдастырылу тәртібі

мерзімді баға ауытқуы нәтижесінде табысты алу мақсатында алынған бағалы қағаздар.

Егер де оларды сатып алу себептеріне байланыссыз, құрылымы нақты болашақта табыс алуға ұмтылуын білдіретін қоржынның бір бөлігі болып табылса, құнды қағаздарды саудаға арналған деп жіктеу керек.

өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздар — тұрақты немесе анықталган төлеммен байланысты қаржы активтері және өтеу мерзімі тұрақты болып табылатын бағалы қағаздар.

Банк оларды өтеу мерзімі келгенге дейін ұстайды. Сатуға арналған қолда бар кұнды қағаздар, бұлар төмендегілерге жатпайтын кұнды қағаздар саудаға арналған кұнды қағаздар.

Капиталға салынғаң құнды қағаздар.

«Қаржы құралдары: тану және бағалау» 39-ҚЕХС сәйкес ¥лттық банк бағалы қағаздарды есептеу бойынша ұсыныстар жасаған. Осыған сәйкес бағалы қағаздар қаржы активтері болып табылады және үш санатқа бөлінеді:

ең алғаш тану кезінде нақты шығындар бойынша бағаланады. Мәміле жасау

кезіндегі шығындар осы бағалы қағаздарды алғашқы тану кезіндегі кұнға жатқызылады.

байланысты. Егер нарықтық бағаны сенімділіктің жеткілікті деңгейімен анықтау мүмкін болмаса,

онда әділдік құны барлық болашақ төлемдер немесе ақша түсімдері сомасы ретінде есептеледі. Сондай-ақ бағалы қағаздардың әділ құнын бағалаудың басқа да әдістері қолданылуы мүмкін, оның ішінде ағымдағы әділ құнын анықтаудың негізі оны жүргізу уакытынан бастап есептілік күніне дейін айтарлықтай экономикалық шартта өзгерістер болмаған кездегі ең соңғы мәміле бағасы болады.

алуға жұмсалатын нақты шығындар бойынша бағаланады. Мәмілені жасау кезіндегі жұмсалған

шығындар оларды алғаш тану кезіндегі бағалы қағаздар құнына енгізіледі. Өтеуге дейін ұсталатын бағалы қағаздардың кейінгі бағалануы пайыздың тиімді мөлшерлемесі әдісін қолданумен амортизациялық шығын жүзеге асырылады, себебі бұл бағалы қағаздарға әділ құн бойынша бағалау қолданылмайды. Сатуға арналған және сатуға жарамды қағаздарды кейінгі бағалау әділ құн бойынша жүзеге асады.

шотында;
2) сатуға жарамды бағалы қағаздар бойынша - табыстар мен шығыстар

шотында немесе осы бағалы қағаздарды сату кезіндегі табыстар мен шығыстар шотына қайта бағалау нәтижелерін ауыстырумен байланысты капитал шотында.

Осы бағалы қағаздардың әділ құнын қайта бағалау нәтижесі келесілерден байқалады:

сомасына:
Дт 1858 «Банктің шетел валютасы бойынша валюталық қысқа позициясы»

2858 «Банктің шетел валютасы бойынша валюталық ұзақ позициясы»
Кт 2730 «Айналысқа шығарылған езге бағалы қағаздар бойынша еептелген шығыстар»; және бір уақытта есептелген шығындар сомасына теңге бойынша жазылу жасалынады:
Дт 5301 «Айналысқа шығарылған облигациялар бойынша сый-
ақы төлеуге байланысты шығыстар»
Кт 1859 «Шетел валютасының теңгемен корсетілген қарсы құны (валюталық ұзақ позиция)»
2859 «Шетел валютасының теңгемен корсетілген қарсы құны (валюталық қысқа позициясы)».

жағдайларда әрбір жарты жыл сайын жүргізіледі:
Дт 2730 «Айналысқа

шығарылған езге бағалы қағаздар
бойынша есептелген шығыстар»
Кт 1050 «Корреспоңдентік шот».

шығарылған пайыздық облигациялар бойынша сыйакы есептеледі. Бұл кезде келесі бухгалтерлік

жазба жасалады:
Дт 5301 «Айналысқа шығарылған облигациялар бойынша сыйақы толеуге байланысты шығыстар»
Кт 2730 «Айналысқа шығарылған өзге бағалы қағаздар бойынша есептелген шығыстар»