ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ

Кафедра:Қоғамдық ғылымдар

СӨЖ

Тақырып: Тәуелсіз мемлекеттер достығының құрылуы



Қабылдаған: Прімқұлова Г
Орындаған: Жақсылық М
Тобы;ЖМ-409

Түркістан-2014

ынтымақтастығы
ІІI. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе
Тәулсіз Мемлекеттер Достастығы (ТМД) – ыдыраған КСРО орнына

1991 ж. 21 желтоқсанда құрылған халықаралық ұйым. КСРО-ның ыдырауының бірден-бір себебі, экономикалық, этникалық, саяси идеологиялық, технологиялық және әлеуметтік дағдарыс , қару-жарақ жарысы және блоктың қарама-қайшылықтары.
ТМД – Еуразия кеңістігіндегі өзара көмек және ынтымақтастық одағы. Кеңестер одағы құрамында болған тәуелсіз мемлекеттер өздерінің экономикалық мақсаттары мен басым бағыттарын жүзеге асыра отырып, бұрынғы одақтас республикалар арасында тарихи қалыптасқан еңбек бөлінісі мен өзара ынтымақтастықтың қажеттілігіне көз жеткізеді. Сөйтіп ынтымақтастықты дамыту мақсатында Тәуелсіз Мемлекеттер Достығы құрылды.

Тарихи шолу
1991 ж. Желтоқсанның 8-інде

Минскіде Ресей, Белорусь және Украина басшылары кездесіп, 1992 ж. КСРО құрылуы туралы келісімі істен жойылғандығы туралы келісімге қол қойды. 1991 ж. Желтоқсанның 13-інде Орта Азия мен Қазақстан басшылары Ашхабатта кездесіп, «Беловеж келісімін» қолдайтындықтарын мәлімдеді. 1991 ж. желтоқсанның 20-сында Әзербайжан, Армения, Беларусь, Қазақстан, Қырғызстан, Молдава, Ресей, Тәжікстан, Түркіменстан, Өзбекстан басшылары Алматыда 21 желтоқсанда ТМД-ны құру туралы келісім хаттамасына қол қойды. 1993 жылғы желтоқсанда Достыққа Грузия қосылды, ал 2009 жылғы 18 тамызда аталған бірлестіктен шықты. Түркіменстан ТМД-ның қауымдастырылған мүшесі болып табылады. ТМД мемлекет болып табылмайды және ұлтүстілікке ие емес. Достастықтың мүше мемлекеттері халықаралық құқықтың дербес және тең құқықты субъектілері болып табылады.

Тәуелсіз Мемлеккеттер Достастығы 1991 жылы құрылды. Достастықтың

құрылуы тәуелсіз мемлекеттердің бір мемлекеттен өркениетті формаға өтуін қамтамасыздандырып, олардың арсында толық егеменді мемлекет және халықаралық құқық принципінің негізінде жаңа қатынасты құруға көмектесті. Әлемдік экономиканың концентрациясының көлемі келесі параметрлерге шағылысады. Әлемдегі ішкі өнімнің ЖІӨ – нің көптен бір бөлігі 29 дамыған мемлекетке қатысты – 54,6% оның ішінде үлкен 7 мемлекетке – 43,0% кіреді, АҚШ -20,9%, 12 – мемлекет кіреді, Евроодақ – 15,3% кіреді. Ал 2000 жылдан бастап Қазақстан әлемдік ЖІӨ тұрақты өсуде. Бірақта өсу қарқыны бойынша Қазақстанды әлемдегі көптеген мемлекеттер озуда. Тасмалдау экономикасының өсу динамикасының салыстырмалы анализінің көрсеткіші бойынша 1999 жылдан бастап Орталық және Шығыс Европа мемлекеттерімен салыстырғанда Қазақстанның ЖІӨ қарқыны өзгеріс табуда. Әлемдік тауар және қызмет экспорты дамыған мемлекеттерде 71,8% құрайды, оның ішінде, осы көрсеткіштің 42,3% әлемдегі 7 жетекші мемлекеттің үлесіне кіреді. Соңғы он жылда Қазақстанның тауар экспорты мен қызметі 2 есеге артты.

инвестициялық климат құру ықпалын тигізді, оның үлесі мемлекеттегі мұнай шығару

саласының дамуына бағытталады. Өз кезегінде, бұл газ және мұнай алу өсімін шақырды. Екіншіден, әлемдік нарықтағы көмірсутегінің шикізатының қолайлы конъюнкурасы Республикадағы экспорт потенциялының өсуіне ықпалын тигізді. Үшіншіден, соңғы он жылда, Қазақстандық тауар және қызмет экспортының үлесі әлемдік сауданың қарқынды дамуымен салыстырғанда өсті. Европа мемлекеттерінің арасына Қазақстан экспортының негізгі тұтынушылары Швейцария, Италия, Франция, Нидерланд, Португалия, Ұлыбритания және Германия болып табылады. 2003 жылмен салыстырғанда Европа мемлекеттерінің жалпы экспорты 2,6% өсті. Азия аймағындағы мемлекеттерге Қазақстандық өнімді жеткізу көлемі 31% өсті. Азия импортының өсуіне Жапония көлігі, Үндістан шайы, Қытай және Жапония құбыры, Қытай және Түркияның алюмин заттары әсерін тигізді. 2003 жылмен салыстырғанда АҚШ импорты 30% өсті. Тауардың негізгі бөлігі АҚШ-тан түседі.

20 жылы сараланды

ішінде көпжақты интеграциялы өзара әрекет – Қазақстан Республикасы сыртқы саясатының

ең маңызды бағыттарының бірі. ТМД әрекеттерінің тиімділігін арттыру, құрылымын жетілдіру мақсатында Қазақстан тарапының бастамашылық етуімен шын мәнінде ынтымақтастықтың барлық бағытын қамтитын ТМД –ны одан әрі даму тұжырымдамасы мен оны жүзеге асу жөніндегі іс-шаралар жоспары әзірленіп, ол 2007 жылғы қазанда Душанбеде мақұлданды. Олардың негізінде ТМД –ның 2020 жылға дейінгі экономикалық даму стратегиясы әзірленіп, қабылданды. «Бір жыл –бір тақырып » формуласы бойынша жұмыс принципін ескере отырып, 2007 жылы келісілген көші-қон саясаты жөніндегі ұсыныстарды дайындауға арналса, 2008 жыл келісілген көлік саясаты саласындағы ынтымақтастық жөнінде ұсыныстар дайындау жылы, ал 2009 жыл – энергетика саласындағы ынтымақтастық жылы.

Қорытынды
Бір кезде біртұтас мемлекеттің ыдырау кезеңіндегі сын сағатта

Н. Назарбаев КСРО аумағында ауқымды саяси жанжалдарға жол бермеуге бастайтын сындарлы позиция ұстағаны жалпы жұртшылыққа мәлім. Міне сондықтан да Қазақстан Кеңестер Одағы аумағында эволюциялық даму жолын, мемлекеттік құрылысты бірте –бірте өзгертуді жақтады. Қазақстан ТМД құрылған кезден бастап Достастықтың тағдыры үшін айрықша жауапкершілік танытты.

энцклопедия»
Исингарин Н. «Проблема интеграция в СНГ»
Назарбаев Н. «Сындарлы

он жыл»
Stud.kz. Malimetter.kz. El.kz