"Кірпі -менің тікенекті досым"

мәлімет ала отырып, оның түз жануары екендігін және ол еркіндікте

өмір сүруі керек екендігін дәлелдеу.

13- 27 см, салмағы 700-800г
Орманда, бұта арасында, бау-бақшада, тіпті

елді мекендерде тіршілік етеді.

ұнатады. Қоныстарында тұрақты тіршілік етеді. Тас арасында, бұталар ішінен, ағаштар

қуысында ұя жасап, кейде ін қазып өмір сүреді.

Кірпілердің тіршілік әрекеті

- әртүрлі омыртқасыз жәндіктер. Кейбір ұсақ омыртқалы хайуанаттарды да азық

етеді. Қолда ұстағанда кеміргіштерді, қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушыларды, ұсақ кұстарды, кейде өсімдік тектес азықтарды да жей береді.

Кірпілердің тіршілік әрекеті

олардың дене температурасы 33,7-35,3 градустан 1,8-4,3 градусқа дейін төмендейді; 31,2%-ке

дейін салмақтарын жоғалтады.

Кірпілердің тіршілік әрекеті

болған жылдары жылына екі рет те еніп-есуі мүмкін. Жас кірпілердің

туғандағы салмағы 12-25 г, денесінің ұзындығы 55-95 мм болады. Жалаңаш, соқыр, жәрдемсіз болып туса да, кірпі балалары тез өседі. Екі жетіден соң арқаларында инелері өсіп, көздерін ашады, бір айдан соң ұяларынан шығып, тіршілік ете береді.

Кірпілердің тіршілік әрекеті

Сібірде кеңінен тараған. Ормандар мен балшықтардан қашып, құрғақ жерлерде жүреді.

Күнін жапырақтар мен ағаш бұтақтарынан жиналған ұясында өткізеді. Көктемде қысқы ұйқыдан тұрған соң күндіз де, түнде де жүре береді.

Қарапайым кірпі

жандары тұмсығы мен құйрығына қарағанда қара ала. Кеудесі толығымен ақ

ноқаттар. Тікенектері үстінгі жағы ақ, астынғы жағы қара болып келеді.

2. Ақ кеуделі кірпі

бөлігі тікенектері ақпен қара араласып келеді.
Амур мен Уссуриде, Оңтүстік

Приморьяда ккездеседі. Күнін көбіне ұясында өткізеді, ал салқын жаңбырлы күндері күндіз-түні аң аулауға шығады.

3. Амур кірпісі

ұзын және қатты.

Забайкальенің жазық далаларында өмір сүреді. Күнін тышқандардың ұясында өткізеді. Өте сирек кездеседі.

1. Даур кірпісі

тұрады. Үстіндегі тікенектері қысқа және жұмсақ. Доннан Обаға дейінгі мекенде,

Тувада шөл далаларда, су қоймаларының жанында, құмдарда кездеседі. Бұл кірпіні өзіміздің ауылды жерлерден, жайлаудан да көруге болады. Ұяларын жердің астын 1 метрдей қаза отырып жасайды. Өте жылдам қозғалады.

2. Құлақты кірпі

Дүниесі: Жануар
Табы:Сүтқоректілер

Кірпі- басқа жануарлардан
ерекше

Кірпіге ортақ мінездеме

сайлайды.


Мекиен үштен жетіге дейін титтей кірпілерді әкеледі.
Кірпілер әбден қайратсыз,

көр соқыр және ашық туады. Инелері екі сағаттан кейін пайда болады
Пішіні 7 см-ден.

ұйқыға бөлінеді

үлкендеу келген кірпі Құлақты кірпі – дене пішіні кіші,

құлағы сәл үлкендеу келген кірпі түрі. Ұзындығы 20 см-дей, салмағы 600 г шамасында болады. Бұлар қалың бұталар арасында мекендейді. Көбінесе жылан Құлақты кірпі – дене пішіні кіші, құлағы сәл үлкендеу келген кірпі түрі. Ұзындығы 20 см-дей, салмағы 600 г шамасында болады. Бұлар қалың бұталар арасында мекендейді. Көбінесе жылан, бақа Құлақты кірпі – дене пішіні кіші, құлағы сәл үлкендеу келген кірпі түрі. Ұзындығы 20 см-дей, салмағы 600 г шамасында болады. Бұлар қалың бұталар арасында мекендейді. Көбінесе жылан, бақа, құрт Құлақты кірпі – дене пішіні кіші, құлағы сәл үлкендеу келген кірпі түрі. Ұзындығы 20 см-дей, салмағы 600 г шамасында болады. Бұлар қалың бұталар арасында мекендейді. Көбінесе жылан, бақа, құрт, кеміргіштермен қоректенеді, олардың уларынан арқасындағы инелері қорғап тұрады. Құлақты кірпілер 6 жыл өмір сүреді

келе жатыр.

Ұйқыға айналған кезінде дене қызуы 33,7-дан 1,8-ға дейін

түседі. Осындай әрекетте 240 күн жата алады.

жарты литр суда қайнатып, суытып, күніне таңертең, кешке бір ас

қасықтан ішіп жүрсе талма ауруын жоғалтады. Ал қанын ыстықтай бетке сүртсе сепкіл мен қара дақты кетіреді. Бойына шыр бітпей жүрген адам оның етін пісіріп жесе семіреді. Ол сондай-ақ өкпе туберкулезіне ем

сауалнаманың нәтижесі

аулайды. Бұларда түрлі аурулар таратуға себепкер болатьш паразит құрттар көп

болады.
Кірпі ауыл және орман шаруашылығына зиян келтіретін насекомдар мен қоректену арқылы үлкен пайдасын тигізеді.
Қараңғыда ол өз тамағын сипап сезу арқылы, сондай-ақ көру және есту арқылы аулайды. Оның негізгі тамақтары: қоңыздар, жауынқұрттар, құрбақа, кесіртке, жылан, тышқан, сондай-ақ жеміс-жидектер.
Ал жыланды оп-оңай жеңіп кетеді.
Бірақ, оны тікенектері де қорғай алмайтын қауіптері бар. Түнгі жортуыл кезінде оны филин атты құстар оп-оңай ұстап алады. Оның алақан саусақтары өте тығыз терімен қапталғандықтан, оған кірпі тікенектері түкте емес.

Кірпінің қасиеттері

күніне таңертең, кешке бір ас қасықтан ішіп жүрсе талма ауруын

жоғалтады. Ал қанын ыстықтай бетке сүртсе сепкіл мен қара дақты кетіреді. Бойына шыр бітпей жүрген адам оның етін пісіріп жесе семіреді. Ол сондай-ақ өкпе туберкулезіне ем.

Кірпінің емдік қасиеті

Біз оны бағып жатырмыз, оған ешқандай қауіп төніп тұрған жоқ.

Бірақ кірпі түз тағысы – оның мекені – дала.
Содан оны далаға алып шығып жерге қоя бердім. Ол біраз жан-жағына қарап алды да, еркіндікте екенін сезініп, зыта жөнелді.
Мен оның артынан ұзақ қарап тұрдым, оның болашағы жақсы болатынына сендім.

Қорытынды

еді.


Ұсыныс

әңгімесі
“ Животный мир нашей Родины ” Герасимов В.П. Просвещение. 1985.
3.

Ғаламтордан
а) Кірпінің қасиеттері
ә) Кірпінің тіршілік әрекетін