Дәріс 4

кестелер
CASE өрнегін қолдану
Циклдерді жасау командалары
Блоктағы операциялар ағынын қабаттасқан циклдер мен

белгілер (метки) арқылы басқару

типтегі циклдер көмегімен басқаруға болады.
IF шартты командалары:
IF-THEN-END IF
IF-THEN-ELSE-END IF
IF-THEN-ELSIF-END

IF

PL/SQL орындалу үрдісін басқару

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

командасы: синтаксис






Егер қызметкердің аты - Gietz болса, онда Manager ID

мәніне 102 меншіктеу.

IF UPPER(v_last_name) = 'GIETZ' THEN
v_mgr := 102;
END IF;

IF condition THEN
statements;
[ELSIF condition THEN
statements;]
[ELSE
statements;]
END IF;

немесе NULL(анықталмаған). Шарт командалар тізбегімен байланысты, олар өрнектің нәтижесі TRUE

болған жағдайда орындалады.
THEN – Өрнектің нәтижесі TRUE болған жағдайда ғана орындалатын командалар тізбегін береді.
statements – PL/SQL немесе SQL-дің бір немесе бірнеше командалары. Сонымен қатар IF, ELSE және ELSEIF қабаттасқан операторлары болуы мүмкін
ELSЕIF – Қосымша логикалық өрнек береді. Егер бірінші шарт FALSE немесе NULL нәтижесін берсе, онда ELSEIF сөзімен берілген қосымша шарт тексеріледі. ELSEIF санына шектеу қойылмайды.
ELSЕ – Өрнектің нәтижесі FALSE болған жағдайда ғана орындалатын командалар тізбегін береді. Шартты операторда ELSE біреу ғана болуы керек.
END IF – Шартты оператордың құрылымын аяқтайды.

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

меншіктеу
Бөлім номеріне 80 меншіктеу
. . .
IF v_ename =

'Vargas' THEN
v_job := 'SA_REP';
v_deptno := 80;
END IF;
. . .

IF құрамдас командалары

Егер фамилиясы Vargas және еңбек ақысы 6500-тен жоғары болса: Бөлім номеріне 60 меншіктеу

. . .
IF v_ename = 'Vargas' AND salary > 6500 THEN
v_deptno := 60;
END IF;
. . .

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

туралы ұмытпай керек:
ELSEIF – бұл бір сөз.
END IF – бұл

екі сөз
Егер логикалық өрнек «ақиқат» мәнін берсе, онда сәйкес командалар тізбегі орындалады. Егер басқарушы өрнек «жалған» немесе «анықталмаған» мән берсе, онда бұл командалар оқылмайды. ELSEIF санына шектеу қойылмайды. ELSE сөйлемі біреу ғана болады.
Оқуға жеңіл болу үшін шартқа байланысты орындалатын командаларды шегініс (отступ) арқылы белгілеген жөн.

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

және оларды қолдану. IF командасы

болса бульдік TRUE мәнін орнатамыз; кері жағдайда бульдік FALSE мәнін

орнатамыз.

DECLARE
v_hire_date DATE := '12-Dec-1990';
v_five_years BOOLEAN;
BEGIN
. . .
IF MONTHS_BETWEEN(SYSDATE,v_hire_date)/12 > 5 THEN
v_five_years := TRUE;
ELSE
v_five_years := FALSE;
END IF;
...

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

оларды қолдану. IF командасы

.
IF v_start > 100 THEN
v_start :=

0.2 * v_start;
ELSIF v_start >= 50 THEN
v_start := 0.5 * v_start;
ELSE
v_start := 0.1 * v_start;
END IF;
. . .

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

қайтарады.
Анықталмаған мәнге қолданылатын NOT логикалық операторы NULL мәнін қайтарады.

Егер шартты басқару командаларында шарт NULL мәнін қайтарс, оған тиесілі командалар тізбегі орындалмайды.

1. Басқарушы конструкцялар түрлері және оларды қолдану. IF командасы

FALSE – жалған, NULL – анықталмаған мән)
NULL
NULL
2. Логикалық кестелер

болады. Кестедегі FALSE нәтижесінің
AND шартында приоритеті жоғары, ал TRUE

нәтижесінің приоритеті OR шартында жоғары. Екі операнд ақиқат болған жағдайда ғана AND шарты ақиқат нәтиже қайтарады.
Екі операнд жалған болған жағдайда ғана OR шарты жалған нәтиже қайтарады.
NULL AND TRUE өрнегі әрқашан NULL қайтарады.

2. Логикалық кестелер

кестелер

сөйлеміндегі өрнектің мәні үшін, келтірілген бірнеше өрнек мәндерінен сәйкес нәтиже

таңдалады.

CASE selector
WHEN expression1 THEN result1
WHEN expression2 THEN result2
...
WHEN expressionN THEN resultN
[ELSE resultN+1;]
END;

UPPER('&p_grade');
v_appraisal VARCHAR2(20);
BEGIN
v_appraisal :=

CASE v_grade
WHEN 'A' THEN 'Excellent'
WHEN 'B' THEN 'Very Good'
WHEN 'C' THEN 'Good'
ELSE 'No such grade'
END;
DBMS_OUTPUT.PUT_LINE ('Grade: '|| v_grade || ' Appraisal ' || v_appraisal);
END;
/

3. CASE өрнегін қолдану

тізбегін бірнеше рет орындауға мүмкіндік береді.
Циклдің үш түрі бар:
Қарапайым цикл
FOR

циклі
WHILE циклі

statement1;
. . .

EXIT [WHEN condition];
END LOOP;

condition циклден шығу үшін қолданылатын
логикалық айнымалы немесе өрнек
TRUE, FALSE или NULL);

-- шектеуші
-- командалар
-- EXIT командасы
-- шектеуші

v_location_id locations.location_id%TYPE;
v_counter NUMBER(2) := 1;
v_city

locations.city%TYPE := 'Montreal';
BEGIN
SELECT MAX(location_id) INTO v_location_id FROM locations
WHERE country_id = v_country_id;
LOOP
INSERT INTO locations(location_id, city, country_id)
VALUES((v_location_id + v_counter),v_city, v_country_id);
v_counter := v_counter + 1;
EXIT WHEN v_counter > 3;
END LOOP;
END;
/

орындалады.
WHILE циклі
WHILE condition LOOP
statement1;
statement2;
. . .
END LOOP;
Әрбір

итерацияның басында шарт тексеріледі

'CA';
v_location_id locations.location_id%TYPE;
v_city

locations.city%TYPE := 'Montreal';
v_counter NUMBER := 1;
BEGIN
SELECT MAX(location_id) INTO v_location_id FROM locations
WHERE country_id = v_country_id;
WHILE v_counter <= 3 LOOP
INSERT INTO locations(location_id, city, country_id)
VALUES((v_location_id + v_counter),
v_city, v_country_id);
v_counter := v_counter + 1;
END LOOP;
END;
/

lower_bound..upper_bound LOOP
statement1;
statement2;
. . .
END LOOP;
Циклдің қайталану

санын шектеу үшін FOR циклі қолданылады.
Санауышты (цикл айнымалысы) жариялау қажет емес, ол айқын емес түрде жарияланады.
Жоғарғы және төменгі шекаралар 'lower_bound .. upper_bound' міндетті түрде жариялануы керек.

қаласы үшін үш жаңа орналасу идентификаторын кірістіру.
FOR циклі
DECLARE
v_country_id

locations.country_id%TYPE := 'CA';
v_location_id locations.location_id%TYPE;
v_city locations.city%TYPE := 'Montreal';
BEGIN
SELECT MAX(location_id) INTO v_location_id
FROM locations
WHERE country_id = v_country_id;
FOR i IN 1..3 LOOP
INSERT INTO locations(location_id, city, country_id)
VALUES((v_location_id + i), v_city, v_country_id );
END LOOP;
END;
/

қолдану керек.
Сыртқы циклден шығу үшін белгіге сілтейтін EXIT командасы қолданылады.
Қабаттасқан

циклдер және белгілер

5. Блоктағы операциялар ағынын қабаттасқан циклдер мен белгілермен басқару

:= v_counter+1;
EXIT WHEN v_counter>10;

LOOP

...
EXIT Outer_loop WHEN total_done = 'YES';
-- Leave both loops
EXIT WHEN inner_done = 'YES';
-- Leave inner loop only
...
END LOOP Inner_loop;
...
END LOOP Outer_loop;
END;

Мысал: