Слайд 2Мова і стыль радыё
Галоўнай асаблівасцю мовы радыё з’яўляецца акустычнасць, г.зн.
выкарыстанне гуку як галоўнага сродку ўздзеяння.
Слайд 3Мова і стыль радыё
Спецыфічнасць вуснага маўлення на радыё заключаецца ў
тым, што акрамя інфармацыі сэнсавай утрымліваецца яшчэ значная дадатковая інфармацыя,
звязаная з індывідуальнымі асаблівасцямі голасу, інтанацыі, характарам паўзы. Гэта – так званая невербальная інфармацыя, роля якой мяняецца ў залежнасці ад жанру, зместу, ступені эмацыянальнай насычанасці тэксту, а таксама асобы дыктара.
Слайд 4Мова і стыль радыё
Любая мова, якая гучыць па радыё, носіць
на сабе хаця б у мінімальнай ступені знак індывідуальнасці журналіста
або дыктара, і гэта з’яўляецца яе прынцыповай асаблівасцю як сродку масавай камунікацыі..
Слайд 5Мова і стыль радыё
Вуснасць, гутарковасць мовы, яе прамы зварот да
масавага слухача, які ўспрымае мову сінхронна з яе вымаўленнем, патрабуюць
ад радыёжурналіста (наогул ад усіх, хто выступае па радыё) ведання і захоўвання законаў гукавой арганізацыі маўлення, фанетычных і арфаэпічных норм.
Слайд 6МОВА РАДЫЁ РАЗНАТЫПНА І ШМАТПЛАНАВА!
Асноўныя ўласцівасці радыё:
1. Акустычнасць.
2. Аднатыпнасць маўленчых
зносін (прамы, хоць і апасродкаваны зварот да слухачоў).
Слайд 7Асноўныя ўласцівасці радыё:
3. Дыстантнасць маўленчага акту (няма магчымасці паказаць суправаджальны
матэрыял, таму выкарыстоўваюцца дакументальныя запісы, шумы, музыка, прадметныя і вобразныя
ўласцівасці агучанага слова).
4. Сінхроннасць – успрыманне маўлення ў момант яго вымаўлення.
Слайд 8Асноўныя ўласцівасці радыё:
5. Масавасць.
6. Камернасць.
Неабходна абмяжоўваць аб’ём маўленчага потоку, але
максімальна насычаць яго зместам.
Чым больш нечаканы сказ, тым ён больш
інфарматыўны.
Дакладнасць набывае на радыё асаблівую значнасць.
Праблема двухсэнсоўнасці і дэфектнасці маўлення (аманімія).
Слайд 9Радыёмаўлене абумоўлена наступнымі фактарамі:
1) тэмай маўлення;
2) сітуацыяй зносінаў (публічнасць /
непублічнасць);
3) адносінамі адрасант-адрасат;
4) відам і формай маўлення.
Слайд 10Радыёмаўленне набліжаецца да навуковага маўлення на лексічным і сінтаксічным узроўнях.
Індывідуальная
манера прадуцэнта маўлення складваецца, як правіла, з яго папярэдняга маўленчага
вопыту.
Індывідуальная манера гаварэння праяўляецца ў інтанацыйным афармленні канструкцый.
Агульналітаратурныя сродкі складаюць аснову радыёмаўлення.
Слайд 11Былыя (савецкія) стандарты:
- невялікія сказы;
- захаванне прамога парадку слоў;
- забарона
змяшэння рознастылёвых элементаў;
- выключэнне вялікіх па аб’ёме адасобленых выразаў.
Слайд 12 Чым больш свабодна гаворыць выступоўца, тым больш адрозніваецца яго маўленне
ад кадыфікаванага пісьмова-літаратурнага эталону.
Слайд 13
Чым вышэйшая ступень аналітызму, тым меньш у размове дыялагічных элементаў.
Журналіст
імкнецца зацікавіць аўдыторыю не толькі змястоўным бокам радыёперадачы, але і
пэўнай манерай зносінаў з аўдыторыяй (іранічнай, агрэсіўнай, дзелавой і інш.)
Імправізацыя – вядучы прынцып арганізацыі радыёвыступленняў.