Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті Факультеті : биология және

биотехнология
Кафедрасы:биофизика және биомедицина
СӨЖ
Тақырыбы:Ми қыртысындағы электрлік құбылыстар
Орындағандар:

Өтел Г.А.
Рахимбеков Н.Т.
Сыраилов Т.М.
Ташпулатова Д.А.
Қабылдаған:Атанбаева Г.К.

Алматы,
2019-жыл

әдебиеттер

соның ішінде үлкен ми сыңарының қыртысы.

қабат
4.ішкі түйіршікті қабат
5.ішкі пирамидалық қабат
6.көп құрылысты қабат

бөлігінің бүлінуі кезінде кездеседі.

Қозу симптомдары-ми қыртысы тітіркенуі кезінде пайда болады.

сойлеу бұзылысы
моторлық афазия
3.амнестикалық афазия
4.алексия
5.аграфия
6.таным бұзылуы
а.Астереогнозия
в.Көру агнозиясы
с.Есту аагнозиясы
7.апраксия
8.мидың оң жақ

жарты шарының зақымдануы

зонасының қыртысы (сол жақ құлақ).
4. Көру кеңістігінің анализі.
5.

көру зонасының қыртысы (сол жақ көру алаңы).
6. Көру зонасының қыртысы (оң жақ көру алаңы).
7.Жалпы иртерпретация орталығы (Математикалық операцияларды және сойлеудің).
8. Есту зонасының қыртысы(оң жақ құлақ).
9. жазу (олаңқайлар үшін).
10. Сойлеу орталығы.

Үлкен бас ми жартышарының қыртысының функциональды зонасы

өзін сыртқы орта құбылыстарына бейімдеп қана қоймай, сол ортаны өз

мақсатына лайықты өзгерте алады,өткен кеткенді талдап,келешекті болжайды.Аса күрделі тіршілік үшін маңызы зор бұл процестерді нейрондар мен жүйке орталықтары қамтамасыз етеді.
Ми қыртысы таламустың арнамалы және бейарнамалы ядролар қызметін тежеуші және жеңілдетуші ісер ете алады.Мұндай екі жақты байланыстардың ми қыртысының интегративтік қызметін іске асыруда жіне физиологиялық маңызды жағдайларды реттеуде маңызы өте зор.
Гипоталамус көру төмпешігі астында орналасқан көп ядролы құрылым.

пайда болатын биологиялық токтар мен синапстық потенциалдар жиынтығы.Бұл электрлік құбылыстарды

жануарлар бас терісінен жазып алуға болатындығын 1925 жылы В.Правдич-Неминский көрсетті. Г.Бергер 1929 жылы адам басының сыртқы беткейінен биотоктарды жазып алды.Ми қыртысындағы биологиялық потенциалдар электрлік тербеліс ретінде тыныштық жағдайда, яғни сырттан ешбір әсерсіз де тіркеледі.Электроэнцефалограмма қисықтарының толқындар жиілігі мен амплитудасы әртүрлі.

нүктелеріндегі электрлік белсенділікті тіркеуге болады.Ми қыртысын ғана емес, орталық жүйке

жүйесінің басқа бөлімдерін де электрофизиологмялық әдістермен зерттегенде, оларда фондық немесе спонталдық деп аталатын электрлік тербелістер анықталған.Бұлардың генерациясы арнайы әсерге байланысты болмайды, яғни өздігінен іске асып жатады.Көптеген зерттеушілердің ойынша ЭЭГ – мидағы ырғақты қоздыратын не тежейтін постсинапстық потенциалдардың алгебралық жиынтығы.

анықтауда маңызы зор. Соңғы кезде жануарлардың ми қыртысы құрылымдарының қызметін

анықтауда жеке нейрондардың потенциалдарын тіркеу әдісі қолданылады.
Қазіргі кезде электроэнцефалограммадағы электрлік тербеліс-тер жиілігі мен амплитудасына және функциялық маңызына бай-ланысты 4 типке бөлінеді. 1. Альфа — ырғақ
2. Бета — ырғақ
3. Тета — ырғақтың
4. Дельта — ырғақ

8 рет, амплитудасы 50 мкв. Бүл ырғақ көзін жұ-мып қимылсыз

психикалық тыныштық жағдайда отырган адамда, әсіресе мидың шүйде немесе төбе бөлімінде тіркеледі. 2. Бета - ырғақтың жиілігі секундіне 13 реттен асады, ампли-тудасы 20-25 мкв, сәуле әсер еткенде мидыц шүйде бөлімінде аль-фа - ырғақты алмастырады және ой жұмысында, эмоция кезінде, тітіркендіруді бергенде пайда болады. 3. Тета - ырғақтың жиілігі секундіне 4-8 рет, амплитудасы 100-150 мкв, көбінесе ұйықтаганда, гипокспя немесе жеңіл наркоз кезінде кездеседі. 4. Дельта - ырғақ ең сирек, секундіне жиілігі 0,5 - 3,5 рет, амплитудасы жоғары 200-300 мкв. Терең ұйқыда, наркозда, гипок-сия және мидың патологиясы кезінде тіркеледі.

токтар мен түйсікпелі потенциалдар жиынтығы.Бұл құбылыстарды адамның бас терісінен жазып

алуға болады.

ЭЭГ ми қыртысының әр бөлімдерінің әрекеттік жағдайын, ми патологиясының орнын анықтауда маңызы зор

келесі көрсеткіштер есепке алынады:
1)Толқындарының болмауы немесе кенет төмендеуі(тегістелуі)-церебральді атрофия, кретинизм,

эпилепсияның күрделі түрлерінде, үлкен жарты шарларының ірі ісіктерінде байқалады;
2)Ырғық жиілігінің өзгерісі. Толқындар ұзақтығының 125 м/секундтан жоғарылауы мидың патологиялық жағдайын дәлелдейді. Мидың ісігі кезінде, бас сүйегінің ішкі қысымы жоғарылағанда, комада, днменцияда баяу толқындар тіркеледі;

алгебралық жиынтығы. Электроэнцефалографияның ми қыртысының әр белім-дерінің функциялық жағдайын, ми

патологиясыныц орнын анықтау-да мацызы зор. Соңғы кезде жануарлардың ми қыртысы құрылым-дарыныц қызметін анықтауда жеке нейрондардыц потенциалдарын тіркеу әдісі қолданылады.

А.А. – Алматы: «Білім», 2005 ж. 2.Төлеуханов С.Т. Қалыпты физиология (биологиялық

жүйелердің мезгілдік құралымдар бөлімі): Оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2006 ж. – 140 бет. 3.Дюйсембин Ғ.Д., Алиакбарова З.М. Жасқа сай физиология және мектеп гигиенасы: Оқулық - Алматы: «Білім», 2003 ж. – 400 бет 4.Нұрмұхамбетұлы Е. Орысша-қазақша медициналық (физиологиялық) сөздік / ҚазММУ – Алматы: «Эверо», 2007 ж. – 904 бет. 5.Керимбеков Е.Б. Физиология атауларының орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. – Алматы: Қазақстан, 1992. – 280 бет 6.Қалыпты физиологияның лабораториялық жұмыстары / студент тер үшін. – Шымкент: Б.И., 1993. – 254 бет.2.

Пайдаланылған әдебиеттер