Слайд 1Қазақ тілі мен әдебиет пәінің мұғалімі
Уалиева Динара Серикбаевна
Слайд 2 Сан есімді қайталау
Жарыс сабақ
6-класс
Слайд 3Сабақтың мақсаты:
Сабақтың мақсаты:
Сан есімнен алған білім түсініктерін кеңейту,сан есімнің құрамдық
түрлерін меңгерту және мәтіннен дара,күрделі сан есімдерді таба білу;
Есте сақтау
және ойлау қабілетін,танымдық қызығушылығын дамыту;
Балаларды кішіпейілділікке,адамгершілікке,ынтымақтастыққа,тіл тазалығын сақтауға тәрбиелеу;
Сабақты өткізу әдісі: сатылай кешенді талдау
Сабақтың түрі: қайталау,жарыс сабағы
Пәнаралық байланыс: әдебиет
Слайд 4Сабақтың тақырыбы:
Заттың
санын
білдіретін
сөздерді
қайталау
жиырма
бесі
он
екінші
2012
Слайд 5Сабақтың барысы:
«Жүйрік болса, шауып көр!»
“Мықты болсаң, тауып көр”
“Ойлы
болсаң, озып көр”
Слайд 6Берілген тапсырмаларды
екі топ алмасып орындайды.
Бір сұраққа- 1 ұпайдан
Жүйрік болсаң,шауып көр!
Слайд 7Мен оны білемін!
(қайталау)
Реттік сан есім
қалай
жасалады?
Болжалдық сан есімнің
жасалуы
Бөлшектік сан есімнің ерекшелігі
Есептік с.е.+ншы,нші
-ыншы,інші;
Есеп.с.е.+лаған,леген,даған,деген,лап,леп,тай,тей;
Жай бөлшек және ондық бөлшек болып бөлінеді
Слайд 8 Есептік сан есімнің түрлері
Жинақтық
сан есімнің
жасалуы
Топтау сан есімнің ерекшелігі
Дара және күрделі сан
есім
Есептік с.е.+ау,+еу;
Дара с.е.+шығыс.с.
Қосарл .с.е.+шығыс.с.
Мен оны білемін!
(қайталау)
Слайд 10
Көп нүктенің орнына керекті сан есімдерді қойып, астын сызыңдар.
Керекті
сөздер: отыз, үшінші, жетінші, он екінші, төрт, он екі, жиырма
төрт, бірінші.
1.Бір жылда ... ай, ... мезгіл бар.
2.Қаңтар-жылдың ... айы.
3.Жылдың ... айы желтоқсан.
4. Бір тәулікте ... сағат бар.
5.Аптаның ... күні – сәрсенбі, ... күні –жексенбі.
6.Бір айда ... күн бар.
Слайд 11Дұрыс жауабы:
1.Бір жылда он екі ай, төрт мезгіл бар.
2.Қаңтар-жылдың бірінші
айы.
3.Жылдың он екінші айы - желтоқсан.
4. Бір тәулікте жиырма төрт
сағат бар.
5. Аптаның үшінші күні – сәрсенбі, жетінші күні –жексенбі.
6. Бір айда отыз күн бар.
Слайд 12Сөйлемдерді дұрыс құрастырып,сан есімнің астын сызыңдар.
1. Жүгері, екі сантиметрден, күн
сайын, отырады,ұзарып.
2. Кіріседі, жеті-сегіз, аптадан, шапшаң, кейін, өсуге.
3.Наурыз, бір мың
тоғыз жүз қырық үшінші, жылдың, айы.
4.Ақсақалдың, қасында, екі, болған, Сәбит Мұқанов, болды, аудармашы.
5.Бірінші, ғарышкері, елінің , қазақ, Тоқтар Әубәкіров, білеміз, екенін.
6.Жылқысы, жиырма-отыздай, қойы, екі-үш, жүз, сауын сиыры, жиырмаға тарта, бар.
Слайд 13Дұрыс жауабы:
1.Жүгері күн сайын екі сантиметрден ұзарып
отырады.
2.Жеті-сегіз аптадан кейін шапшаң өсуге кіріседі.(Ә.Нурш.)
3.Бір мың тоғыз жүз қырық үшінші жылдың наурыз айы.
4.Екі ақсақалдың қасында болған Сәбит Мұқанов аудармашы болды.
5.Қазақ елінің бірінші ғарышкері Тоқтар Әубәкіров екенін білеміз.
6.Жиырма-отыздай жылқысы, екі-үш жүз қойы, жиырмаға тарта сауын сиыры бар.(С.М.)
Слайд 14Мықты болсаң,тауып көр!
Әр топқа бөлек тапсырма беріледі. 2 ұпайдан
Слайд 15Сан есім
Құрамына қарай:
5.Топтау сан есім
Дара, күрделі
Тіркесу арқылы,
қосарлану немесе қайталану
1.Есептік сан
есім
2.Реттік сан есім
3.Жинақтық сан есім
4.Болжалдық сан есім
6.Бөлшектік сан есім
Негізгі,туынды
Мағыналық түрлері
Слайд 16
Қай шығармадан алынған,кейіпкері кім?
Сан есімге талдау жасаңыз.
1-топқа
1.Әулие қоймай қыдырып,
Етегін
шеңгел сыдырып,
Жеті пірге танысқан...
2.Ұш ұшар ең аспанға
Бір ұшуың кем болды...
2-топқа
1.Түйешілер мінбеген
Сексен мың екен маясы...
2.Екеуі де болдырып,
Атының басын бұрысты...
Слайд 17Керекті сан есімдерді қойып оқып,
жасалу жолын түсіндір
1-топқа
Әкем
өліп ...
Жетім қалған Күлтегін.
... ағамның
Елі-жұртын көбейтті.
... жауын түйреді,
... сүйреді.
2-топқа
Күлтегін- ел қанаты,
... болатын.
Қорғау үшін қонысты,
... соғыстым.
... жауын аунатты,
Алып жатқан аумақты...
Слайд 18Жауабы:
1-топ
... жетіде
Он
алтыда ...
Алты ...
Жетіншісін
...
2-топ
Отыз бірде ...
Он екі ...
Екі ...
Слайд 19Сөйлемнен қатені тауып,ережесін айтыңыз.
1-топқа:
Айгүл жиырмада.
Бізге бірінші сыныпта Гүлзат апай сабақ
берді.
Әжем 2-алма берді.
2-топқа:
Әлия он бес жаста болатын.
Ағам отыз қырықтай кітап
әкелді.
Жылқының салмағы екі жүз килограмм болды.
Слайд 20
1-топ
Үш жұрт-
Үш арсыз-
Үш қадірсіз –
Үш көз:
2-топ
Жеті
қазына-
Жеті ата-
Жеті күн-
Жеті жұт-
Слайд 21Тексеріңіз
1-топ
Үш жұрт- өз жұрты,нағашы жұрты,қайын жұрты
Үш арсыз- ұйқы, тамақ, күлкі
арсыз
Үш қадірсіз – жігіттік, денсаулық,жақсы әйел
Үш көз: су анасы-бұлақ,жол анасы-тұяқ,сөз
анасы-құлақ
2-топ
Жеті қазына-ер жігіт,сұлу әйел,ақыл-білім,жүйрік ат,қыран бүркіт,берен мылтық,жүйрік тазы.
Жеті ата-ата, әке,бала,немере,шөбере,шөпшек,немене.
Жеті күн-бүгін,ертең,бүрсүгүні,арғы күн,ауыр күн,соңғы күн,азына.
Жеті жұт- құрғақшылық,аштық,өрт,оба,топан су,зілзала.
Слайд 22Жолдастарыңды салауатты өмір салтына шақырыңыздар
...............................................жатпаңдар,
.................................................тастаңдар.
................................................жадырап,
.................................................бастаңдар.
Тірек сөздер: ұйқы, жалқау, күлу,
шынығу
Мүшел жас
1-мүшел -
жас (ер жете бастау);
2-мүшел - жас (жігіттік шақ);
3-мүшел - жас (ақыл тоқтату);
4-мүшел - жас (орта жас);
5-мүшел - жас (орта жас);
6-мүшел - жас (қарттық);
7-мүшел - жас (кәрілік);
8-мүшел - жас (қалжырау);
9-мүшел- жас (шөпшек сүю);
10-мүшел- жас (немене сүю).
Слайд 241-мүшел - он үш жас (ер жете бастау);
2-мүшел -
жиырма бес жас (жігіттік шақ);
3-мүшел - отыз жеті
жас (ақыл тоқтату);
4-мүшел - қырық тоғыз жас (орта жас);
5-мүшел - алпыс бір жас (орта жас);
6-мүшел - жетпіс үш жас (қарттық);
7-мүшел - сексен бес жас (кәрілік);
8-мүшел - тоқсан жеті жас (қалжырау);
9-мүшел- бір жүз тоғыз жас (шөпшек сүю);
10-мүшел- бір жүз жиырма бір жас (немене сүю).
Слайд 25Сәйкестендір
1 асым
1 ұрттам
1 жайым
1 шымшым
1
үзім
1 елі
тұз
қамыр
су
ет
қазы
нан
Слайд 26Жауабы:
1 асым
1 ұрттам
1 жайым
1 шымшым
1
үзім
1 елі
ет
су
қамыр
тұз
нан
қазы
Слайд 27 Сөздерді сөйлетіңіз:
К+2+лік-
5+ік-
дер+5-
Тү+1-
7+лік-
6+н-
Бұл қай сөз табы?
Слайд 28керемет
жақсы
тамаша
қызықты
тартымды
